Beth yw tegwch?

Er bod tegwch yn hollbwysig, nid yw'n hawdd ei ddiffinio. Ac nid yw bob amser yn amlwg beth yw'r peth tecaf i'w wneud. I ni, mae'r heriau hyn yn gwneud ein rôl yn bwysicach fyth.

I gynorthwyo ein myfyrdodau ein hunain a rhai pobl eraill, rydym wedi dyfeisiopedair egwyddor sy'n helpu i fapio gwahanol agweddau ar ystyr tegwch. Gyda'i gilydd, mae eu blaenlythrennau'n sillafu EPIC. Gellir cymhwyso'r egwyddorion hyn wrth wneud penderfyniadau am degwch – y syniad yw eu bod yn ymarferol ddefnyddiol. Mae’r egwyddorion yn agored i’w trafod, ac rydym bob amser yn croesawu awgrymiadau am ffactorau a allai fod ar goll o’r rhestr hon, neu sut i roi pwyntiau mewn ffordd well.

Ecwiti

Dylem gydnabod gwahaniaethau ond hefyd drin pobl mewn ffordd gyson, tra'n anelu at leihau'r bwlch rhwng y rhai sydd â mwy a llai.

A yw pobl yn cael eu trin mewn ffordd gyson, tra'n cydnabod eu gwahaniaethau?
A fydd y bwlch rhwng y rhai sydd â mwy a llai yn cael ei leihau?
A yw buddiannau'r gwahanol grwpiau yr effeithir arnynt (fel lleiafrifoedd) wedi'u hystyried?

Blaenoriaeth

Dylem flaenoriaethu anghenion y rhai mwyaf agored i niwed a mwyaf difreintiedig.

A roddwyd blaenoriaeth i anghenion y rhai mwyaf difreintiedig ac agored i niwed ar draws y ddinas?
A ydym wedi cymryd gofal i ystyried canlyniadau anuniongyrchol posibl i'r bobl hyn o benderfyniadau a wneir gyda blaenoriaethau eraill mewn golwg?

Cynhwysiant

Dylid rhoi'r cyfle i ddinasyddion gymryd rhan yn y gwaith o lunio'r ffordd y caiff gwasanaethau eu penderfynu, eu cynllunio a'u darparu.

A fydd lleisiau pawb yr effeithir arnynt yn cael eu clywed?
A yw effeithiau posibl ar lesiant cenedlaethau'r dyfodol wedi'u hystyried?
A yw'r holl ddinasyddion perthnasol yn gallu cymryd rhan yn y gwasanaeth a'i siapio, yn ogystal â'i dderbyn?
A roddwyd ystyriaeth i’r effaith ar berthynas dinasyddion â’i gilydd, a’r mannau y maent yn eu rhannu?

Cyfathrebu

Dylid cyfleu pob penderfyniad yn glir i'r rhai yr effeithir arnynt, mewn ffordd sy'n caniatáu adborth ac sy'n cydnabod y rhwymedigaethau rhwng dinasyddion a'u Cyngor.

A yw penderfyniadau'n cael eu gwneud yn dryloyw ac yn gyson?
A fydd penderfyniadau perthnasol yn cael eu cyfleu i'r rhai yr effeithir arnynt mewn ffordd glir, gyda chyfle i gael adborth?
A yw rhwymedigaethau dinasyddion i'r Cyngor, ac i'r gwrthwyneb, yn glir?

Ein pedair egwyddor o degwch